Een ernstig ongeval, een geweldsmisdrijf of bijvoorbeeld een medische fout brengt vanzelfsprekend groot verdriet en leed met zich mee voor het slachtoffer. Het slachtoffer kan van de aansprakelijke partij een vergoeding voor deze zogenoemde immateriële schade vorderen. Evenwel hebben dergelijke gebeurtenissen ook veelal een grote impact op nabestaanden en naasten van het slachtoffer. Daarom bestaat er sinds 1 januari 2019 ook voor hen de mogelijkheid om deze schade vergoed te krijgen. We noemen deze schade affectieschade. Hieraan zijn echter wel voorwaarden verbonden. Zo bestaat niet na iedere schadeveroorzakende gebeurtenis een recht op vergoeding van affectieschade en evenmin kan iedere nabestaande of naaste hier aanspraak op maken. Wanneer hebt u hier als nabestaande of naaste dan wel recht op?
Datum schadeveroorzakende gebeurtenis
Allereerst is de datum van de schadeveroorzakende gebeurtenis van belang. Vanaf 1 januari 2019 is de Wet Affectschade in werking getreden. Vanaf dat moment is de mogelijkheid van een vergoeding van affectieschade in het leven geroepen. Deze wet heeft evenwel geen terugwerkende kracht. Dat betekent dat dus alleen recht bestaat op een vergoeding van affectieschade als de schadeveroorzakende gebeurtenis heeft plaatsgevonden op of ná 1 januari 2019.
Aansprakelijke partij
Voorts moet sprake zijn van aansprakelijkheid jegens het slachtoffer. Dit houdt in dat de immateriële schade bij naasten of nabestaanden moet zijn veroorzaakt door een fout van een ander. Heeft het slachtoffer bijvoorbeeld een dwarslaesie gekregen na een verkeersongeval en was dit niet de schuld van iemand anders, dan bestaat er geen recht op smartengeld.
Ernstig en blijvend letsel of overlijden slachtoffer
Alleen als het slachtoffer ernstig en blijvend letsel heeft opgelopen of is overleden door een fout van een ander, bestaat recht op een vergoeding van affectieschade. Ernstig en blijvend letsel betekent veelal dat het zal gaan om medisch objectiveerbare letsels. Zo valt een whiplash hier in beginsel niet onder, maar bijvoorbeeld een dwarslaesie wel.
Kring van gerechtigden
Niet iedereen kan aanspraak maken op een vergoeding van affectieschade. Deze groep is beperkt tot de partner/levensgezel, de ouders en/of kinderen van het slachtoffer en personen die in gezinsverband met het slachtoffer samenleefden. Ook anderen kunnen in uitzonderlijke situaties in aanmerking komen voor een vergoeding als zij kunnen aantonen dat er sprake is (geweest) van een nauwe persoonlijke relatie.
Hoogte vergoeding affectieschade
Is sprake van een vergoeding van affectieschade, dan zal de aansprakelijke partij deze vergoeding moeten betalen. De hoogte varieert van € 12.500,00 tot € 20.000,00 en hangt af van onder meer de relatie tot het slachtoffer en of sprake is van een ongeluk of misdrijf. Ook hangt de hoogte af van de vraag of sprake is van overlijden of van ernstig blijvend letsel.
Conclusie
Met de komst van de Wet Affectieschade hebben ook nabestaanden en naasten (onder voorwaarden) recht op een vergoeding van de immateriële schade. Een goede ontwikkeling in onze ogen. Het verdriet van de nabestaanden en naasten is evenwel niet in geld uit te drukken. De vergoeding kan de nabestaanden en naasten echter wel helpen bij het rouwproces, de verwerking en hun behoefte aan emotionele erkenning en de aandacht voor de emotionele gevolgen.
Twijfelt u of u in aanmerking komt voor een vergoeding van affectieschade? Wij denken graag met u mee tijdens een vrijblijvende bespreking met een van onze aansprakelijkheidsrechtadvocaten van Buro Letselschade.